Sarı kantaron ve faydaları

Sarı Kantaron (Hypericum perforatum); çok yıllık, üzerinde pek çok sarı çiçeği olan bir çalı türü olup, Asya’dan Amerika’ya kadar dünyanın pek çok ülkesinde doğal olarak yetişen bir bitkidir.

Stres ve gerginlik düşmanı olan Sarı Kantaron, Binbirdelik Otu olarak da bilinir. Şemsiye biçimindeki çiçekleri 5 parçalı, altın sarısı renkli ve kenarları siyah renkli tüyler ile çevrilidir. Yapraklar ışığa karşı tutulduğunda, yağ guddeleri, parlak noktacıklar halinde kolaylıkla görülür. Binbirdelik Otu denmesinin nedeni de budur.

Bilinen Bileşimi: Sarı Kantaron bitkisi, Tanen (tannin), uçucu yağlar (carophyllene, pinene, limonene, myrcene), flavon türevleri (quercitrin, quercitin, rutin), hipericin (hypericin)(kırmızı boya maddesi), Hyperin (sarı renk boya maddesi)  karoten (carotene), acı maddeler, reçine, pektin, kolin, zamk Vitamin C ve resin içermektedir.

Sarı kantaron (Hypericum perforatum), Hiperisin ve psödohiperisin gibi bileşikler bitkinin %0.05-0.3’ünü oluşturan karakteristik bileşenleridir. Bunun yanında bitkide %0.9-5.0 oranında hiperforin ve adhiperforin ile yaklaşık %4 kadar çeşitli flavonoid türevi bileşikler bulunmaktadır.

Yöresel adları: Binbirdelik otu, kanotu, kılıçotu, koyunkıran, mayasılotu, yaraotudur.

 

Birçok Avrupa ülkesinde bu bitki yan etkisiz bir “Doğal Antidepresan” olarak kullanılıyordu. Depresyon önleyici olarak kullanılmasının nedeni, sarı kantaronun içerisindeki başta hiperisin olmak üzere ve diğer bileşikler sayesinde, beyin içerisindesinir uyarılarının iletiminde önemli seviye artışı sağlamasından kaynaklanmaktadır.

Sarı Kantaron Otunun Faydaları

• İştahı açar.
• Ateşi düşürür.
• Mide ağrılarını dindirir.
• Vücudu kuvvetlendirir.
• Soğuk algınlığına iyi gelir.
• İdrar ve balgam söktürür.
• Nekahat devresini kısaltır.
• Antiseptik ve yara iyileştiricidir.
• Hafif uyku vericidir. Sinirleri yatıştırır.
• Menepoz sıkıntılarına karşı rahatlatma yapar.
• Bağırsak solucanlarını düşürmeye yardımcı olur.
• Ülser ve gastrit şikayetlerinde iyileşmeyi hızlandırır.
• Adet sancılarını hafifletir, kas gevşetici etkisi vardır.
• Öksürüğü keser, göğsü yumuşatır ve bronşite faydalıdır.
• Sinirsel altını ıslatmalarda, uykusuzluk, korku ve gerginlikte de faydalıdır.
• Özellikle, hafif ve orta şiddetli depresyon şikayeti olanlar için oldukça faydalıdır.
• Ciltteki yangılar, berelenme, varikosel ağrıları, hafif yanık ve güneş yanıklarına iyi gelir.
• Astım, mide ülseri, midede asit fazlalığı, akciğer hastalıkları, damar sertliği ve sinir iltihaplarında da faydalıdır.
• Böbrek ve idrar yolu hastalıklarında faydalı bir bitki olan Sarı kantaron, böbrek ve mesanedeki taşları eritmeye yardımcı olur.
• Masaj yapılarak sürülürse romatizma ve siyatik ağrılarında, sırt ve bel ağrılarında çok iyi netice verir.
• Her türlü yanık ve güneş yanıklarında faydalıdır.
• Karnı ağrıyan bebeklerin karin ağrısını giderir.
• Sinirsel mide ağrılarına karşı içilerek de kullanılabilir.
• Ses kısıklığına kantaron yağı kompresi iyi gelir.
• Boyun kaslarındaki gerginliklere sürülerek masaj yapılırsa iyi gelir.
• Zona hastalığında kantaron yağı iyi gelir.
• Sinirsel kaynaklı kekemeliklerde iyi neticeler verir.
• Menepoz sıkıntılarına karşı rahatlatma yapar.
• İshale karşı çok etkindir.
• İyi bir balgam söktürücüdür.
• Soğuk algınlığına iyi gelir.
• Gribi iyileştirmede faydalıdır.
• Şakaklara sürer sürmez baş ağrısını geçiren mucizevi bir bitkidir.

Kullanım alanları:

– Hafif ve orta şiddete depresyonlarda alternatif bir antidepresan ilaç olarak önerilmektedir. Bu konudaki birçok otorite bu bitkiyi özellikle menapozun oluşturduğu ruhsal bozuklukları önlemek için uygun bir bitki olarak görmektedir. Antidepresan özelliği hayvan deneylerinde ve çeşitli klinik deneylerde kanıtlanmıştır.

– Ayrıca, alkol, nikotin ve kafein gibi maddelerle oluşan bağımlılıkların tedavisinde yararlı olabileceğini gösteren deneysel kanıtlar bulunmaktadır.

– Bitkinin gece beynin pineal bezinden melatonin salınımını arttırarak uykuyu güçlendirdiği bildirilmiştir

– Bir çalışma bitkinin düşünsel yoğunlaşmayı arttırdığı, kavrama yeteneğini geliştirdiğini rapor etmiştir. Ancak bu etki kuramsaldır.

– Antiviral ve antibakteriyel etkileri vardır. Bileşenlerinden olan hiperisinin AIDS hastalığının etkeni olan HIV virüsünün de aralarında olduğu çeşitli virüslere karşı etkinliği deneysel olarak kanıtlanmıştır.

– Antienflamatuvar etkisi vardır.

– Derinin melanin kaybı ile birlikte giden ve kısmi renk bozuklukları ile karakterize vitiligonun tedavisinde yardımcıdır.

– Birçok antienflamatuvar ilaçtan farklı olarak mide üzerinde olumsuz etkilerinin bulunmadığı, hatta ülser tedavisinde de etkili olduğu rapor edilmiştir.

– Halk arasında ishal tedavisinde, romatizmal ağrıların tedavisinde, çocukların gece işemelerinde, gut hastalığınıntedavisinde kullanılmıştır.

– Halk arasında sarılık hastalığına karşı ve yara iyileştirici olarak kullanılmıştır, bu etkileri deneysel olarak da kanıtlanmıştır.

– Kanser tedavisinde de oldukça etkilidir. Özellikle kanserli tümörlerin yok edilmesinde ve kanserin yayılmasında kanser tümörlü hücrelerin damarlanmasını önlemede çok etkilidir.

– Uyuşturucu, eroin, esrar, morfin bağımlılıklarının tedavisinde çok etkilidir.

– Hiv virüsleri üzerinde çok etkilidir.

– Sarı kantarondan yapılmış yağı 6 senelik yatalak hastada denenmiştir. Yumruk girecek derecede büyük olan yara tamamen kapanmıştır. Güzel ülkemizin birçok yerinde bulunan bu bitkiden herkesin istifade etmesi temennimizdir.

– Sarı kantaronun zeytinyağı ile mayalanmış şeklini, ağızda oluşan yaralar için gargara şeklinde sadece bir kere kullanarak bile kesin çözüm elde edildiği gözlemlenmiştir.Bitki hakkındaki yoğun araştırmalar hâlâ sürmektedir.

Kullanma Şekli

Taze kurutulmuş kantaron otunun çiçeğin ezildikten sonra 1–1.5 litre suya bir yemek kaşığı atılır. Sonra hafif ateşte 10–15 dakika kaynatılıp, gün içerisinde çay, su yerine içilir veya ezilen bitkiyi 3 katı bal ile karıştırıp sabah, öğlen ve akşam tok karına yenilir.

Kullanma Süresi

Şikayet ortadan kalktıktan sonra hemen kesilmelidir. Eğer şikayet devam ederse, 6 ay kullandıktan sonra en az 3 ay ara verilmelidir.

Yan etkiler ve etkileşimleri

Hamilelerde kullanılması yeterli klinik çalışma olmadığı için önerilmez.

• Antidepressan kullananların bu bitkisel desteği almadan önce doktora danışmaları gerekmektedir.
• İçeriği, kan basıncını etkileyen bir madde olan “tyramine”i yok eden/azaltan monoamine oxidase proteinini bloke edebildiği için “tyramine” bir anda çok fazlalaşabilir, bu da yüksek tansiyona yol açabilir. Yani yüksek tansiyon sorunu olanlar kesinlikle kullanmasınlar.
• Açık tenli kişilerde bitki kullanımı sırasında ışığa karşı hassasiyet oluştuğu için ışıklı ortamlardan sakınmaları önerilir.
• Veterinerlikle ilgili kaynaklar bitkiyi ışığa karşı duyarlılık oluşturduğu için zehirli otlar sınıfına koyarlar.
• Bazı hastalarda sindirim bozukluklarına neden olmuştur.
• Bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara sebep olabilmektedir.
• Çeşitli ilaçlar ile olumlu ya da olumsuz etkileşimleri olabilmektedir. Bu nedenle ilaç tedavisi altındaki hastaların hekimlerine danışmadan bu bitkiyi içeren preparatlar kullanılmamalıdır.
• Yan etki ve/veya etkileşim durumlarında kullanımı kesmek gerekir.
• Uzun süre ve fazla kullanıldığında vücutta kaşıntı yapar.
• Doktorun izni olmadıkça çocuklara verilmemesi gerektiği belirtilmektedir.
• Ağır depresyon ve intihar eğiliminin olması durumlarında doktorun izni olmadıkça kullanılmamalıdır.

Sarı Kantaron Çayı

Çayın Hazırlanışı: 1 bardak kaynar suya 1-2 çay kaşığı kurutulmuş sarı kantaron koyup 10 dakika demlenmesini beklenir ve sonra içilir. 4 ile 6 hafta boyunca günde 1 veya 2 bardak bu çaydan içilirse son derece etkili olur.

Kantaron Çayının Başlıca Faydaları

– İdrar yolu hastalıklarına karşı etkilidir.
– Uyku bozukluklarında,
– Panik atak ve depresyon tedavisinde etkilidir.
– Mide yanması halinde kantaron çayı faydalıdır.
– Kolesterol düşürücü etkisi vardır.
– Prostata karşı faydalıdır
– Hazmı kolaylaştırır.
– Yaraların iyileştirme sürecini hızlandırır.
– Romatizma, artrit ağrılarının giderilmesinde faydalıdır.

– Özellikle menopoz döneminde görülen bu tür rahatsızlıkların tedavisinde çok olumlu sonuçlar alınabilir. Hormon düzeyindeki değişikliklerin belirtilerini azaltan ve bedene yeni güçler kazandıran özellikleri sayesinde menopoz sıkıntılarına karşı sarı kantaron çayı mutlaka kullanılmalıdır.

– Uykuda idrar kaçırma da sarı kantaron çayı ile tedavi edilebilmektedir, çünkü bu rahatsızlık genelde ruhsal nedenlerden kaynaklanmaktadır.

– Dudak uçuğu (herpes), suçiçeği ve zona, nevralji, bel ve sırt ağrısı, kas ve eklem ağrıları da bitki çayı, tentürü ve preparatları ile tedavi edilebilir.

– Bu bitki bütün kanser türlerine iyi geldiği gibi, kadın hastalıkları, böbrek, dalak, bağırsak ve bütün iç organlardaki hastalıklara da iyi gelir. Tamir edici bir etkisi vardır.

Uyarı: Uzun süreli kantaron çayı kullanımı, güneş ışığına veya solaryuma karşı duyarlılık oluşturur. Çay içimine son verildiğinde bu duyarlılık sona erer.

Kantaron Suyunun Hazırlanışı

Yaklaşık 100 gram kantaron otu çiçeği ile 5 litre iyi suyu (çeşme suyu olmayacak) hazırlayın.

5 litre iyi su kaynamaya (fokurdamaya) başlayınca 100 gram kantoron otunu çiçeği ile birlikte bu suyun içine atın.

Yaklaşık 50 dakika yüksek ateşte, bir saat normal ateşte kaynasın.

Yaklaşık 12 saat kadar kendi kendine soğusun. Soğuyunca süzme işlemini gerçekleştirip bunları ağzı açık cam kavanozlara (Plastik şişe kullanmayın.) doldurup buzdolabına koyun. Sabah – öğle – akşam birer su bardağı aç karına içilecek.

Etkili olması için bu su içildikten sonra en az bir saat kadar hiçbir şey yenmeyecek.

Bu suyu kullanma süresi en fazla 15 gündür. 15 günü geçince hiçbir faydası görülmez.

Sarı Kantaronun Yan Etkileri

Journal of Geriatric Psychiatri and Neurology da yayınlanan bir yazıda bu bitkinin yan etkilerinin çok az, hafif ve geçici olduğu ve ilacın bırakılmasıyla yan etkilerinin hemen ortadan kalktığı görülmüştür.

Sentetik antidepresanların ise yan etkilerinin çok daha fazla ve de kalıcı sorunlara yol açtığı belirtilmektedir.

Sarı kantaron otunun fazla miktarda kullanımı cilt döküntüleri ve ışığa karşı duyarlılığa neden olabilir.

Hamileler veya emziren kadınlar kullanmamalıdırlar.

Sentetik diğer antidepresanlarla bir arada kullanılmamalıdır. Birlikte kullanılması ilaçların etkileşmesine ve de olumsuz sonuçların doğmasına neden olabilir.

Bu bitki aşırı kullanıldığında ve güneş ışığına maruz kalındığında fotosensitizasyona yol açar, cilt ve mukozada dermatit ve yangı oluşur.

Sivilceler İçin

Bir tutam sarı kantaron otunu 5 dakika kaynatın ve 15 dakika demlenmeye bırakın. Suyuyla posasını ayırın. Pamukla suyunu sivilceleriniz üstüne sürün. Posasını da gazlı beze sararak cildinize kompres yapın. İki günde bir bunu uygulayın. Son derece faydalı olduğunu göreceksiniz.

Kantaron yağı

Hazırlanması: Güneşli havada toplanan genç çiçekler hafifçe ezilerek şeffaf bir cam şişenin veya kavanozun boğazına yakın bölümüne kadar doldurulur. Üstüne sızma zeytinyağı eklenir ve mayalanma süreci tamamlanana kadar (3-4 gün) kapağı açık olarak güneşte bekletilir. Sonra kapağı kapatılır ve arada bir çalkalanarak 3-5 hafta güneşte bekletilir. Çok güzel bir kırmızı renk kazanan yağ iki kat tülbentten geçirilerek süzülür, çiçek posaları da sıkılır ve kantaron yağı koyu renkli şişelerde, çok sıcak olmayan ortamda saklanır. 2-3 yıl boyunca kullanılabilir.

 

Sarı kantaron yağı farklı şu şekilde de hazırlanabilir: 100 gr çiçek, 1000 gr ayçiçeği yağında su banyosunda (benmari usulü) ara sıra karıştırılarak 2 saat ısıtılır ve süzülür. Yağ koyu kırmızı bir renk alır. Işıksız ortamda muhafaza edilir. Bu yağ haricen kullanılır, sargı günde 4-5 defa değiştirilir.

Not: Yanık ve haşlanmalar için zeytinyağı yerine keten tohumu yağı kullanılır.

Kantaron yağının faydaları

Hücre Yenileyici

Antiseptik, kanama durdurucu, yara ve yanık iyileştirici, iltihap önleyici bu mucizevi yağ, daha birçok şifa özelliğini bünyesinde barındırmaktadır. Hem haricen hem de içilerek hastalıkların tedavisinde kullanılan bu kırmızı yağın yangıları önleyici ve iyileştirici etkisi vardır. Yağın rengi ve etkisi kırmızı renkli bir diantron pigment olan hiperisinden ötürüdür.

Hücre yenileyici niteliği sebebiyle, özellikle yara ve yanıklarda oldukça etkilidir.

Kantaron yağı hem kantaron bitkisinin hem de zeytinyağının şifasını bünyesinde barındırmaktadır. Eski çağlardan beri kullanılan kantaron yağının, mikrop öldürücü ve damar büzücü etkisi modern araştırmalarla da kanıtlanmış durumdadır.

Sizler de kantaron yağını evinizde bulundurursanız,  ona en beklenmedik anda ihtiyaç duyabilirsiniz. Kullanıp etkisini gördüğünüzde, ondan vazgeçemeyecek, çevrenizdeki insanlara da tavsiye edeceksiniz.

Kantaron Yağının Şifa Özellikleri

* Kantaron yağı her türlü yaralarda başarıyla kullanılmaktadır. Açık yaralar, taze yaralanmalar, kesikler, ezikler, çarpmalar sonucu oluşan morluklar vb. durumlarda iyileşme sağlar.

* Antiseptik özelliğiyle yarada mikrop üremesini engeller.

* İltihap önleyici özelliğiyle yarada herhangi bir iltihap oluşmasına engel olur.

* Damar büzücü etkisiyle kanamayı kısa sürede durdurur.

* Hücre yenileyici özelliğiyle yaranın çabuk kapanmasını sağlar.

* Aynı zamanda sürüldüğü sürece yaranın sebep olduğu ağrı ve sızıları yok eder, büyük bir rahatlama sağlar.

 

* Yanıklarda ve haşlanmalarda da kantaron yağı bir numaralı yardımcınız olmalıdır. Yanıkları kısa sürede iyileştirdiği gibi, yanık anındaki acıyı dindirir. Yanığın mikrop kapmasını ve iltihap oluşumunu engeller.

* Güneş yanıklarında da kantaron yağından yararlanabilirsiniz. Yanık bölgelerinize sürdüğünüzde acınızın azaldığını hemen hissedeceksiniz. Yanıklarınız kısa sürede iyileşecektir.

 

* Trafik kazaları sonucu meydana gelen iç yaralanma ve iç kanamalarda hem sürülerek hem de dahilen içilerek kullanılır. Damar büzücü oluşu sebebiyle iç kanamaların durmasına yardımcı olur.

* Hematomlarda (derideki mavi-mor lekeler), beze şişkinliklerinde ilgili bölgeye sürülüp masaj yapılır.

* Pürüzsüz bir cilde sahip olabilmek için, cilt bakım yağı olarak yararlanabilirsiniz.

* Kantaron yağının bebeklerin pişiklerinde de çok etkilidir. Denenmiştir.

* Yine bebeklerin karın ağrılarında kantaron yağı kullanıldığında ağlamaları sona erer. Ağlayan bebeğin karnına kantaron yağıyla, sağ avuç içi kullanılarak hafif hareketlerle masaj yapılır. Masaj yaparken bebeğinize sevginizi hissettirmeyi de sakın unutmayın.

* Sırt ağrıları, lumbago, siyatik ve romatizmada masaj yağı olarak kullanılmaktadır. Yalnız bu rahatsızlıklarda 1/10 oranında ardıç veya kekik yağı (ya da her ikisi de) eklenerek kullanılır. Ağrıyan bölgeye bu yağla masaj yapılır. Kısa sürede ağrılarınızın hafiflediğini göreceksiniz. Değişik bitki kürlerinin yanı sıra, bu masajla hastalığınızı tamamen tedavi etme şansına sahipsiniz.

* Dahilen kullanımda kan şekerinin düşürülmesine yardımcı olur.

* Yine dahilen iç ve dış varislerin tedavisinde etkilidir. Bunu damar büzücü özelliğiyle yapar.

* Mide ağrılarında ve mide ülserinin tedavisinde de dahilen kullanılır.

* Kantaron yağı şeker hastaları için aranan bir merhem olacaktır. Yaranın en kısa zamanda iyi olduğunu göreceksiniz.

* Yaz-kış ayaklarını ısıtamayanlar kantaron yağından yararlanmalıdır. Bu sorunu yaşayanlar topuklarına kantaron yağı – kekik yağı karışımı sürerlerse kışın ayakları üşümez. Ayakları üşüyenler ayrıca bacak bacak üstüne atmamalıdır.  Bu, enerji dolaşımını kilitler ve ayakların üşümesine sebep olur.

Uyarı: Dahilen kullanımlarda günde bir tatlı kaşığından fazla içilmesi uygun değildir.

Kantaron yağı 2-3 sene boyunca tazeliğini ve etki gücünü muhafaza eder.

Ne dersiniz? Kantaron yağını evimizden eksik etmemekte haklı değil miyiz? Onu kullandıkça, etkilerine inanamayacak ve ondan vazgeçemeyeceksiniz…

Tentür:Güneşte toplanmış 2 avuç dolusu kantaron çiçeği 3 hafta boyunca 1 lt elma sirkesine yatırılıp güneşe ya da sıcak bir yere konur.

Oturma banyosu:Bir buket sarı kantaron (saplar, yapraklar, çiçekler) geceden soğuk suya bırakılır. Ertesi sabah kaynama noktasına kadar ıstılır. Bu su banyo suyuna ilave edilir. Banyo süresi 20 dakika olmalıdır.

Evde Uygulayacağınız Saç Kürü

Banyodan bir saat kadar önce saçlı derinize kantaron yağı ile parmak uçlarınızla friksiyon yapın, yağı saç derisine yedirin. Bir saat sonra hafif bir şampuanla, tercihen bebe şampuanıyla yıkayın. Banyodan sonra da saç diplerinize hazırladığınız şu doğal losyonu sürün ve bırakın saç diplerinizde kalsın, kuruduktan sonra sorun olmaz.

 

Losyonun hazırlanışı şöyle:

– 1 tatlı kaşığı kuru ısırgan yaprağı
– 1 tatlı kaşığı kuru sarı papatya
– 1 tatlı kaşığı sarı kantaron

Büyükçe bir kupa içerisine bu bitkilerin karışımını koyun ve üzerine kaynar su boca edin, 10 dakika demleyin, ılıdıktan sonra temiz bir tülbentle süzün, losyonunuz hazır.

Saçlarınızda dökülme yanında kepeklenme de varsa bu losyona 1/ 4 oranında doğal organik elma sirkesi karıştırın ancak bu durumda losyonu banyo öncesi sürüp bir saat kadar beklettikten sonra yıkamanız gerekir. Çünkü elma sirkesi saçta pek hoş bir koku bırakmaz. Bizim önerimiz,  haftanın bir günü yağ, bir günü losyon uygulamasını yapmanızdır.

Bu yöntemleri haftada birer kez uygulamanız, altta yatan sistemik bir hastalık yoksa, saç dökülmelerini durduracak, kepeklenme ve egzamayı rahatlatacaktır.

Dengeli beslenmek, yeterli ve dengeli protein, karbonhidrat, yağ, mineral ve vitamin almak çok önemlidir. Birçok vitamin, mineral eksikliği kendini saç dökülmesi, saçlı deride pullanma ve kepeklenme olarak kendini gösterir.

Bitkisel tedavilerin giderek revaç bulduğu dünyamızda kantaron yağının da zamanla modern tıptaki yerini alacağına, yakın bir zamanda da onun acil servislerde kullanılacağına inanmaktayız…

Atalarımız, kılıç yarasını bu otla tedavi ediyorlardı. Hatta savaşa giderken sarı kantaron yağını yanlarında götürüyorlardı…

Yanıklara, deri tahrişlerine, yaralara, depresyona ve birçok hastalığın tedavisinde etkili olduğuna inandığımız muhteşem bir bitki sarı kantaron.

Şifalı bitkilerle dost kalmanız dileğiyle…